Abdülaziz Efendi (Hekimbaşı)

Kısaca: Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Türk hekim, tıp bilgini, bestekâr ve şairdir. Osmanlı Devleti`nde Subhizadeler diye bilinen ve çok sayıda devlet adamı, hekim, şair ve bestekar yetiştiren bir aileye mensuptur. İstanbul`da 1735 yılında doğdu. Tıp tahsili görerek hekim oldu. Muhtemelen bir süre Viyana`da da tıp eğitimi gördü. Pek çok doğu ve batı dilini öğrendi. Osmanlı saray hekimleri arasına girdi. Yüksek müderris (Ordinaryus Profesöre denk akademik derece) oldu. Meşhur Holland ...devamı ☟

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Türk hekim, tıp bilgini, bestekar ve şairdir. Osmanlı Devleti`nde Subhizadeler diye bilinen ve çok sayıda devlet adamı, hekim, şair ve bestekar yetiştiren bir aileye mensuptur. İstanbul`da 1735 yılında doğdu. Tıp tahsili görerek hekim oldu. Muhtemelen bir süre Viyana`da da tıp eğitimi gördü. Pek çok doğu ve batı dilini öğrendi. Osmanlı saray hekimleri arasına girdi. Yüksek müderris (Ordinaryus Profesöre denk akademik derece) oldu. Meşhur Hollandalı hekim Herman Boerhaave tarafından yazılmış olan Aphorismi de cognoscendis et curandis morbis adlı kitabı Latince`den Türkçe`ye tercüme etti. Bu eser Türk tıp tarihinde tercüme edilen ilk batı tıp eseridir. 41 yaşında hekimbaşı oldu. Görevi dışındaki devlet işlerine müdahale ettiği gerekçesiyle bu görevden azledildi. Daha sonra İstanköy adasına sürgün edildi. 14 Zilhicce 1191 (13 Ocak 1778) tarihinde İstanköy adasında vefat etti ve oraya defnedildi. Mezar taşı günümüze kadar gelmiştir.

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi “Aziz” mahlasıyla Türkçe ve Farsça şiirler yazmıştır. Küçük bir divan oluşturacak sayıdaki şiirlerinin elyazması tek nüshası İstanbul Üniversitesi Kütüphanesinde bulunmaktadır. Klasik divan şiiri kaidelerine uygun olarak yazılmış olan şiirleri, edebi açıdan orta seviyededir. Çeşitli şiirleri kendisi ve başka bestekarlar tarafından bestelenmiştir. Özellikle “Aram edemem yare nigah eylemedikçe” sözleriyle başlayan gazeli çok sevilmiştir. Bu şiir üzerine kendisi ve başka bestekarlar tarafından çok sayıda beste yapılmıştır.

Hekimbaşı Abdülaziz Efendi Klasik Türk Musikisi alanında önemli bir bestekardır. Musiki konusunda eserler de kaleme almıştır. Klasik büyük formlarda bestelediği 6 eser günümüze kadar gelmiştir. TRT repertuvarında da yer alan bu eserler şunlardır:

Bayati Beste: Ey gamze söyle zahm-ı dilimden zebanım ol (Güfte: Nedim)

Bayati Nakış Ağır Semai: í‚ram edemem yare nigah eylemedikce (Güfte kendisinin)

Bayati Nakış Yürük Semai: Söyle güzel ruh-i musavver misin? (Güfte kendisinin)

Hüzzam Beste: í‚şıka tan etmek olmaz mübteladır neylesin (Güfte: Nef`i)

Şehnaz Buselik Ağır Semai: Be-şeset tiğ-ı tegafül

Şehnaz Buselik Yürük Semai: Bir dilberi sevdim ki güzeller güzelidir

Kaynaklar:

  • TRT Türk Sanat Müziği Repertuvarı
osmanlı-taslak türk-kişi-taslak

Kaynaklar

Vikipedi

Bu konuda henüz görüş yok.
Görüş/mesaj gerekli.
Markdown kullanılabilir.